زینالدین زیدان، افسانه فوتبال فرانسه و یکی از باهوشترین و خوشتکنیکترین بازیکنان تاریخ فوتبال است. زیدان در تیمهای یوونتوس (Juventus) و رئال مادرید (Real Madrid) بازی کرد و در سال ۱۹۹۸ تیم ملی فرانسه را به قهرمانی جام جهانی رساند. او پس از دوران درخشان بازیگری، به عنوان مربی نیز با رئال مادرید سه بار پیاپی لیگ قهرمانان اروپا را فتح کرد. زیدان همیشه به عنوان نماد ظرافت و قدرت در فوتبال جهان شناخته میشود.
زینالدین یا زید زیدان، متولد ۲۳ ژوئن ۱۹۷۲ یا همان “زیزو”، یکی از معدود بازیکنانی است که نامش فراتر از فوتبال، در فرهنگ عمومی جهان ریشه دوانده است. نابغهای که تکنیک، آرامش، قدرت ذهنی و تصمیمگیریهای استثنایی را در قالب یک هافبک مدرن و الهامبخش به نمایش گذاشت و با بازی درخشانش، لحظاتی خلق کرد که برای همیشه در تاریخ فوتبال ثبت شدهاند. زیدان هم در دوران بازیگری و هم در دوران مربیگری، به نمادی از نبوغ و کلاس بالای فوتبال تبدیل شد.
دوران کودکی و ورود به فوتبال
زیدان در شهر مارسی فرانسه و در خانوادهای مهاجر از الجزایر به دنیا آمد. او کوچکترین فرزند خانواده بود و از همان کودکی میان فرهنگ فرانسوی و ریشههای الجزایریاش بزرگ شد. فوتبال خیابانی در محله “لا کاستلانه” اولین جایی بود که استعداد خیرهکنندهاش دیده شد.
در نوجوانی به آکادمی باشگاه کن و سپس به تیم اصلی این باشگاه راه یافت. قدم بعدی، انتقال به بوردو بود؛ جایی که زیدان با نمایشهای درخشانش به بازیکنی بینالمللی تبدیل شد و توجه باشگاههای بزرگ اروپا را به خود جلب کرد.
درخشش جهانی در یوونتوس
زیدان در سال ۱۹۹۶ به یوونتوس پیوست؛ باشگاهی که در آن زمان یکی از قدرتهای مطلق اروپا بود. او بهسرعت تبدیل به ستارهای کلیدی در تیم مارچلو لیپی شد.
در یوونتوس:
- قهرمانی سری آ
- قهرمانی سوپرجام ایتالیا
- قهرمانی سوپرجام اروپا
- فینالهای متعدد لیگ قهرمانان
همه نشاندهنده سطح بالای عملکرد او بودند. زیدان در این سالها یکی از بهترین هافبکهای جهان بود؛ بازیکنی که با استپاستاپهای معروف، ضربات فریبنده، بدنچرخانیهای هنرمندانه و پاسهای دیدنیاش تماشاگران را محو خودش میکرد.
انتقال تاریخی به رئال مادرید
در سال ۲۰۰۱ زینالدین زیدان با انتقالی رکورد شکن راهی رئال مادرید شد و به پروژه بزرگ «کهکشانیها» پیوست. حضور او کنار ستارگانی مثل فیگو، رونالدو، دیوید بکام و کارلوس، یکی از زیباترین دورانهای تاریخ این باشگاه را رقم زد.
مهمترین لحظه دوران زیدان در رئال، گلی است که در فینال لیگ قهرمانان اروپا ۲۰۰۲ مقابل لورکوزن به ثمر رساند. یک ضربه والی استثنایی با پای چپ که هنوز هم یکی از زیباترین گلهای تاریخ فوتبال جهان شناخته میشود.
نقش زینالدین زیدان در تیم ملی فرانسه
زیدان شالوده اصلی بزرگترین نسل فوتبال فرانسه بود.
در جام جهانی ۱۹۹۸، در حالی که فرانسه میزبان بود، زیدان با دو ضربه سر تاریخی برابر برزیل، تیمش را قهرمان جهان کرد.
دو سال بعد، در یورو ۲۰۰۰ فرانسه دوباره قهرمان شد و زیدان بهترین بازیکن تورنمنت لقب گرفت.
اما جام جهانی ۲۰۰۶، آخرین شاهکار او بود؛ زیدان در ۳۴سالگی تیمش را تا فینال رساند و همچنان بهترین بازیکن میدانها بود. اگرچه اخراج او در فینال و ماجرای معروف با ماتراتزی پایان تلخی برای دوران ملیاش رقم زد، اما نمایشهای او باعث شد جایزه بهترین بازیکن جام را دریافت کند.
دوران مربیگری؛ فتح سهگانه تاریخی لیگ قهرمانان
پس از پایان دوران بازیگری، زینالدین زیدان وارد دنیای مربیگری شد و شاید باورش سخت باشد، اما در این حوزه نیز همانقدر موفق بود که در دوران بازیگری.
در سال ۲۰۱۶ هدایت رئال مادرید را بر عهده گرفت و در یک رکورد بیسابقه، تیمش را به:
- سه قهرمانی پیاپی لیگ قهرمانان اروپا
- قهرمانی لالیگا
- قهرمانی جام باشگاههای جهان
- چندین سوپرکاپ اسپانیا و اروپا
رساند.
این دستاوردها او را به یکی از موفقترین مربیان تاریخ فوتبال تبدیل کرد. کمتر مربیای در جهان میتواند چنین ویترین افتخاراتی ارائه دهد.
زندگی شخصی، همسر و فرزندان
زینالدین زیدان در زندگی شخصی نیز شخصیتی آرام، کمحاشیه و خانوادهدوست دارد.
او در سال ۱۹۹۴ با ورونیک فرناندز ازدواج کرد؛ زنی اسپانیایی-فرانسوی که سالهاست در کنار زیدان حضور دارد. این زوج چهار پسر دارند:
- انزو زیدان
- لوکا زیدان
- تئو زیدان
- الیاس زیدان
هر چهار فرزند زینالدین زیدان نیز فوتبالیست هستند و در آکادمی رئال مادرید یا باشگاههای حرفهای اروپا رشد کردهاند. خانواده برای زیدان همیشه نقطه ثقل زندگیاش بوده و او همواره بر اهمیت آرامش، اخلاق و حفظ حریم شخصی تأکید کرده است.
افتخارات فردی
زیدان افتخارات فردی کمنظیری دارد، از جمله:
- توپ طلا (۱۹۹۸)
- بهترین بازیکن جهان فیفا
- بهترین بازیکن جام جهانی ۲۰۰۶
- انتخاب به تیم منتخب قرن
او یکی از معدود بازیکنانی است که در هر دو نقش بازیکن و مربی، در سطح جهانی درخشیده و در هر دو زمینه به قله رسیده است.
سبک بازی و میراث فوتبالی زینالدین زیدان
زینالدین زیدان بازیکنی بود که فوتبال را به هنر نزدیک کرد. کنترل توپ فوقالعاده، دریبلهای نرم، ضربات فریبنده، آرامش در بیشترین فشار، بازیخوانی و پاسهای عمقیاش باعث شد همیشه او را به عنوان یک «معمار فوتبال» بشناسند.
سبک بازی زیدان الگویی برای هافبکهای نسل جدید شد و همچنان بسیاری از ستارگان امروز فوتبال، او را بهعنوان الهامبخش اصلی خود معرفی میکنند.
جمعبندی
زینالدین زیدان ترکیبی نادر از استعداد، نبوغ، اخلاق حرفهای و آرامش بود. او هم با پاهایش فوتبال را فتح کرد و هم با ذهنش.
از محلههای ساده مارسی تا قلههای فوتبال اروپا، از گل تاریخی فینال ۲۰۰۲ تا قهرمانیهای پیاپی لیگ قهرمانان روی نیمکت رئال مادرید ٬ زینالدین زیدان میراثی ساخت که نسلها دربارهاش صحبت خواهند کرد.
اگر خواستی بخشهای دیگری مثل رکوردهای کامل، جدول افتخارات یا بخش حواشی زندگی زیدان را هم به مقاله اضافه کنم، بگو تا ادامه بدهم.
زیدان؛ تجسمِ ظرافت و اقتدارِ میانی. کنترل توپ، یک لمسِ ناب و توانایی خلق موقعیت در لحظات حساس؛ او بازیِ ساده را به یک اثر هنری تبدیل میکرد. هر بار که توپ دست او بود، ریتم بازی تغییر میکرد — بازیسازیِ درخشان از جنسِ کلاس جهانی.